Kornea nakli, korneanın bütünlüğünü, saydamlığını veya optik özelliklerini değiştirmek amacı ile yapılır . Kornea nakli diğer bir deyişle keratoplasti, 20. yüzyıl son çeyreğindeki cerrahi teknik ve malzeme ile medikal tedavinin gelişimi sonrası başarı şansı yüksek bir transplantasyon cerrahisidir.
Kornea nakli için gereken dokuyaşamını yitirmiş bir kimseden alınan şeffaf kornea dokusundansağlanır.
Ülkemizde kornea naklinin en çok yapıldığı durumlar keratokonus (korneanın öne doğru sivrileştiği bir şekil bozukluğu), psödofakik büllöz keratopati (katarakt ameliyatı sonrası kalıcı kornea ödemi) ve kornea yaralanmalarıdır. Kornea distrofisi adı verilen korneanın saydamlığını kaybettiği kalıtsal hastalıklar da kornea nakli ile tedavi edilmektedir. göz uçuğuolarak bilinen herpetik keratitlerde dekornea nakli gerekebilmektedir.
Kornea bir organ değil, normal şartlarda damarsız olan bir dokudur. Damarsız olduğu için bağışıklık hücreleri nakil sahasına giremez, bu da kornea naklinde başarı şansını arttırmaktadır.
Tüm kornea katmanlarını tutan kornea hastalıklarında ‘tam kat kornea nakli’ olarak bilinen ‘’penetran keratoplasti’’ uygulanmaktadır (video 1). Halen altın standard olarak tanımlanan penetran keratoplastide en büyük sorun nakledilen dokunun red olma ihtimalidir.
Günümüzde kornea nakli tekniklerinde çok önemli gelişmeler olmaktadır.Korneanın tüm katmanlarının etkilenmediği yani sağlam olduğu durumlarda ‘’lameller keratoplasti’’ teknikleri ön plana çıkmaktadır.
Derin kornea katmanlarının sağlam olduğu keratokonus, kornea distrofileri,keratit sekeli gibi kornea hastalıklarında hastanın kendi desme membranı ve endotel tabakasını koruyarak (yerinde bırakılarak) yapılan kornea nakline ‘’ön lameller keratoplasti’’ denmektedir (video 2). Bu tekniğin en büyük avantajı kornea reddi ihtimalini azaltmış olmaktır.Ayrıca ameliyat sırasında (kanama, retina dekolmanı, vb) ve sonrasında (enfeksiyon) gelişebilecek komplikasyon riski de azalmıştır.
Endotel katmanının hasarlı olduğu kornea hastalıklarında (katarakt cerrahisi sonrası gelişen kornea ödemi, endotel distrofiler, vb) ise sadece bu tabakanın değiştirildiği kornea nakline de ‘’arka lameller keratoplasti’’ denmektedir (resim 4) (video 3). Bu tekniğin en önemli avantajı ise dikişsiz olmasıdır. Bu durumda kornea nakli sonrası sık karşılaşılan yüksek astigmatizma gibi sorunlar önlenmiş olmaktadır.